Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού προχώρησε πρόσφατα στην εξαγγελία των εισηγήσεων της Επιτροπής των Νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων, που αφορούν τον εκσυγχρονισμό τόσο των μαθημάτων όσο και του ωρολογίου προγράμματος των σχολείων μας. Οι αλλαγές που προωθούνται στόχο έχουν να μας εισάγουν, όπως αναφέρεται στο σκεπτικό των εισηγήσεων, στην εποχή του δημοκρατικού και ανθρώπινου σχολείου, που αποτέλεσε το μεγάλο στόχο του Μανιφέστου της Επιτροπής για την Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση, για την Παιδεία του τόπου μας. Οι πρώτες αντιδράσεις όλων των εμπλεκομένων φορέων φαίνεται να είναι θετικές, αλλά σίγουρα υπολείπονται να γίνουν πολλά μέχρι να φτάσουμε στην τελική διαμόρφωση της πρότασης, κάτι με το οποίο θα ασχοληθούν άμεσα όλοι οι κοινωνικοί εταίροι (μαθητές, εκπαιδευτικοί, γονείς κτλ).
Με αφορμή την πιο πάνω εξαγγελία θα ήθελα να επαναφέρω στη δημοσιότητα και το θέμα της αξιολόγησης στην εκπαίδευση. Στα πλαίσια μιας σφαιρικής και ολοκληρωμένης εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, τα θέματα της αξιολόγησης της σχολικής μονάδας, του εκπαιδευτικού έργου και του εκπαιδευτικού λαμβάνουν σήμερα διεθνώς σημαντική θέση στο τραπέζι των διαβουλεύσεων, αφού έχει γίνει κοινώς συνειδητή η σημασία της αξιολόγησης για την ποιοτική αναβάθμιση της παιδείας και κατ’ επέκταση της κοινωνίας. Η μετάβαση από τα «επιθεωρητικά συστήματα» αξιολόγησης σε συστήματα περισσότερο δημοκρατικά, βασισμένα στις διαπροσωπικές σχέσεις και η αναζήτηση ενός αποτελεσματικότερου τρόπου αποτίμησης της αξίας ενός εκπαιδευτικού και του εκπαιδευτικού έργου γενικότερα, είναι πια γεγονός.
Πολυσυζητημένο, ιδιαίτερα αμφισβητούμενο και αδικαιολόγητα παραδοσιακό και αμετάβλητο παρουσιάζεται το 34 ετών (!) πια κυπριακό σύστημα εκπαιδευτικής αξιολόγησης. Η αποτυχία των μαθητών μας, η δυσαρέσκεια των εκπαιδευτικών για τον τρόπο αξιολόγησής τους, η ανάγκη για ευρωπαϊκή εναρμόνιση είναι μερικοί από τους λόγους που επιβάλλουν τον άμεσο εκσυγχρονισμό του συστήματος.
Παράλληλα μέσα από την κριτική του συστήματος αξιολόγησης του εκπαιδευτικού και της σχολικής μονάδας στην Κύπρο, αναδύονται εύκολα τα κύρια χαρακτηριστικά που το διέπουν: συντηρητικό, αναχρονιστικό, συγκεντρωτικό δυσλειτουργικό, μονολιθικό, αναξιόπιστο, ελλιπές από πλευράς αντικειμενικότητας και κυρίως μη αποδεκτό από τους άμεσα επηρεαζόμενους, τους εκπαιδευτικούς. Δε θα ήταν υπερβολή να χαρακτηρίζαμε την «αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και του εκπαιδευτικού έργου» της Κύπρου ως τον «άταφο νεκρό» της εκπαίδευσης!
Επομένως είναι ξεκάθαρο ότι το σύστημα αξιολόγησης του διδακτικού έργου των εκπαιδευτικών της Κύπρου έχει χρεοκοπήσει προ πολλού. Οι κανονισμοί και το θεσμικό πλαίσιο που στηρίζουν την όλη φιλοσοφία και πρακτική του ισχύοντος συστήματος έχουν ψηφιστεί εδώ και 34 (!) χρόνια. Η φιλοσοφία και η πρακτική αξία τους έχει πλέον εκ των πραγμάτων ξεπεραστεί. Αυτό το γεγονός από μόνο του καταδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος και κάνει πιο επιτακτική την ανάγκη για διαμόρφωση ενός σύγχρονου, έγκυρου, αξιόπιστου και αποτελεσματικού συστήματος αξιολόγησης, το οποίο να προσανατολίζεται στις πραγματικές ανάγκες του Κυπριακού Εκπαιδευτικού Συστήματος, τις οποίες και να εξυπηρετεί.
Εν κατακλείδι, είναι άμεση η ανάγκη για εγκατάλειψη του υφιστάμενου συστήματος αξιολόγησης των εκπαιδευτικών στην Κύπρο. Άρα επιβάλλεται άμεσα η πλήρης αναδιοργάνωση και αναθεώρησή του συστήματος τόσο στη φιλοσοφία του, όσο και στην πρακτική του εφαρμογή. Κάτι που πρέπει να γίνει άμεσα και να βρίσκεται σε τεμνόμενη πορεία με όλες τις άλλες πτυχές της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, γιατί αν συμβαίνει το αντίθετο, δηλαδή παράλληλη πορεία, κινδυνεύει να καταρρεύσει όλο το οικοδόμημα πάνω στο οποίο θεμελιώθηκε η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.
Αντώνης Αντωνίου
Βουλευτής Πάφου
Δημοκρατικό Κόμμα
