Η στασιμότητα στην ανάπτυξη της οικονομίας, εύλογα δημιουργεί προβληματισμούς και σκέψεις, σχετικά με το πώς θα μπορέσει το κράτος να μπει σε τροχιά ανάκαμψης και να επανέλθει, το συντομότερο, σε οικονομική ευημερία.
Η προώθηση της Ανάπτυξης φαίνεται ότι για τα επόμενα κρίσιμα χρόνια θα είναι ο κύριος μοχλός για την αντιμετώπιση της βαθιάς ύφεσης. Το ζητούμενο πλέον είναι μέσα από στρατηγικά μέτρα να καταφέρουμε να δημιουργήσουμε ευκαιρίες για επενδύσεις στη χώρα µας και να προωθήσουμε έργα ανάπτυξης, που θα διευκολύνουν την επανεκκίνηση της κυπριακής οικονομίας.
Όλα τα αναπτυγμένα κράτη, αναγνωρίζοντας τη σημασία των αναπτυξιακών έργων, επιδιώκουν το σχεδιασμό μέτρων για συνεχή βελτίωση και αναβάθμιση του συστήματος παραγωγής, κάτι που μεταφράζεται σε επιτάχυνση της διαδικασίας μελέτης, ανάθεσης και κατασκευής αυτών.
Δυστυχώς στην Κύπρο είναι σύνηθες το φαινόμενο κατά την παραγωγή πάσης φύσεως και μεγέθους αναπτυξιακών έργων, να εμφανίζονται αποκλίσεις τόσο στο κόστος εκτέλεσης, όσο και στον χρόνο υλοποίησης τους. Πολλά έργα βραχυκυκλώνονται στις δαιδαλώδεις διαδικασίες αδειοδότησης και άλλα καθηλώνονται στις χρονοβόρες δικαστικές προσφυγές.
Τα παραδείγματα πολλά. (Μαρίνα Πάφου, Ανάπτυξη Λιμανιού Λάρνακας, Πλατεία Ελευθερίας στη Λευκωσία, Δρόμος Πάφου- Πάφου Π. Χρυσοχούς, Δρόμος Λεμεσού ορεινών θέρετρων κ.α.)
Οι υπερβάσεις και οι καθυστερήσεις αποτελούν τη μεγαλύτερη πληγή του συστήματος παραγωγής έργων. Λόγω των χρονοβόρων διαδικασιών που ακολουθούνται από τον σχεδιασμό μέχρι την αδειοδότηση και από την αδειοδότηση μέχρι την κατασκευή, παρουσιάζονται μεταβολές στο κόστος και πολύ περισσότερο στα δεδομένα που εν τω μεταξύ διαμορφώνονται. Έτσι διαπιστώνουμε πως τα έργα αυτά είτε δεν υλοποιούνται είτε δεν εξυπηρετούν τον σκοπό για τον οποίο είχαν προγραμματιστεί και δεν ανταποκρίνονται στις νέες συνθήκες που εν τω μεταξύ επέρχονται.
Η διαδικασία παραγωγής των μεγάλων αναπτυξιακών έργων πρέπει να απλουστευθεί να εκσυγχρονιστεί και να κωδικοποιηθεί ώστε να μην διαμορφώνονται συνθήκες σύγχυσης, καθυστερήσεων και αναποτελεσματικότητας με τεράστιες συνέπειες στην οικονομία του τόπου.
Η εκτελεστική εξουσία οφείλει να αναλάβει, να επεξεργαστεί και να προτείνει ρυθμίσεις, μέτρα και διαδικασίες για περιστολή αυτών των υπερβάσεων, και η νομοθετική εξουσία, να προχωρήσει στη θεσμοθέτηση ρυθμίσεων για την αντιμετώπιση του προβλήματος .
Η Κύπρος, για να μπορέσει να ανταποκριθεί έγκαιρα στις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες της κοινωνίας, σε έργα υποδομής και ανάπτυξης, απαιτείται να προωθεί μέτρα για εξυγίανση των διαδικασιών.
- Να ανασυγκροτήσει και να εκσυγχρονίσει τις υπηρεσίες που έχουν την ευθύνη της μελέτης, επίβλεψης και ελέγχου κατασκευής των δημοσίων και άλλων αναπτυξιακών έργων.
- Να ασκήσει το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων αποφασιστικά το πρωταγωνιστικό του ρόλο σε όλες τις φάσεις παραγωγής των δημοσίων έργων.
- Να συστήσει ομάδα καθοδήγησης που θα παρακολουθεί θα συντονίζει και θα εισηγείται ρυθμίσεις όπου παρατηρούνται νοσηρά φαινόμενα.
-Να επεξεργαστεί τρόπους για έγκαιρη εξέταση των προσφυγών σε Αναθεωρητική Αρχή Προσφυγών και εφέσεων στο Ανώτατο Δικαστήριο.
- Να σχεδιάζει μέτρα για συνεχή βελτίωση του συστήματος παραγωγής δημοσίων και άλλων αναπτυξιακών έργων.
- Να κωδικοποιήσει τα συστήματα ανάθεσης δημοσίων έργων και την επιλογή των προσφορότερων, ανάλογα με την φύση του έργου.
- Να προετοιμάσει την εγκατάσταση ενός πλήρους συστήματος διασφάλισης του ελέγχου της ποιότητας των κατασκευών και την εισαγωγή του θεσμού της ασφάλισης της κατασκευής και της επαγγελματικής ευθύνης στα δημόσια έργα.
- Να εισηγείται και να παρουσιάζει βήμα προς βήμα τις διαδικασίες παραγωγής ενός έργου και τις εναλλακτικές επιλογές υλοποίησης του.
- Να συγκεντρώνει, να επεξεργάζεται και να αξιολογεί το κάθε είδους στοιχείο που συνδέεται με την αναπτυξιακή δραστηριότητα.
- Να εισάξει την «τηλεδιάσκεψη» ως μέσο επικοινωνίας των δημοσίων υπηρεσιών, με στόχο, κατόπιν ολοκλήρωσης της μηχανογράφησης τους, να κοινοποιούνται όλα τα δημόσια έγγραφα ηλεκτρονικά.
- Να απλουστεύσει τη διαδικασία συναλλαγής πολίτη και Υπηρεσιών, ώστε η αίτηση που υποβάλλεται να μη φωτοτυπείται πλέον για να μεταβιβαστεί στα αρμόδια τμήματα, αλλά να «μεταφέρεται» ηλεκτρονικά σε αυτά.
Από τις σημαντικές παρεμβάσεις θεωρείται και η δυνατότητα κατάργησης δικαιολογητικών, όταν αυτά έχουν κατατεθεί σε άλλη υπηρεσία του δημοσίου. Κατάργηση των πολλών υπογραφών και εισαγωγή ηλεκτρονικής υπογραφής στα δημόσια έγγραφα και καταβολή υψηλών προστίμων, ως αποζημίωση στον πολίτη που ταλαιπωρείται, είναι ορισμένες από τις νομοθετικές ρυθμίσεις που πρέπει να εισαχθούν στην κατεύθυνση ανασυγκρότησης και «επανίδρυσης» του κράτους.
Στις προτεραιότητες της κυβέρνησης επιβάλλεται πλέον να τεθούν τα μεγάλα προβλήματα των πολιτών, όπως οι σχέσεις τους με το κράτος και η καθημερινή τους πάλη με το τέρας της γραφειοκρατίας. Η ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών θα προέλθει μέσα από μια ριζική αλλαγή των μεθόδων οργάνωσης και λειτουργίας των υπηρεσιών του δημοσίου.
Ορθά λέγεται πως ένας πολίτης, ένας επιχειρηματίας σπαταλάει το 50% του χρόνου εργασίας του στα διάφορα τμήματα και υπηρεσίες στην προσπάθεια του να εξυπηρετηθεί.
Και είναι γεγονός. Οι μεγάλες καθυστερήσεις και οι γνωστές «ουρές» που συνδέονται με αυτές αποτελούν ιδανικό πεδίο για τη δημιουργία εστιών δυνητικής διαφθοράς.
Οι υπηρεσίες του κράτους έχουν ανάγκη από μια σύγχρονη διοίκηση που να διαμορφώνει αυστηρά πλαίσια λειτουργίας και τις συνθήκες εκείνες, που να διασφαλίζουν έγκαιρη ανταπόκριση σε αιτήματα πολιτών. Ο πολίτης να αποκτά δυνατότητα εντός σύντομου χρονικού διαστήματος να μπορεί να επικοινωνήσει με τον λειτουργό που χειρίζεται την υπόθεσή του και να λαμβάνει συγκεκριμένη προθεσμία εντός της οποίας θα διεκπεραιώνεται το αίτημά του.
Μόνο έτσι θα παταχθεί η γραφειοκρατία και θα βελτιωθεί η κατάσταση που επικρατεί στο χώρο παραγωγής δημοσίων και μεγάλων εμπλουτιστικών έργων του ιδιωτικού τομέα και θα καταπολεμηθούν φαινόμενα που προκαλούν ανυπολόγιστη ζημιά στη εθνική οικονομία.
Η υλοποίηση των πιο πάνω μέτρων, καθώς κι άλλων όπως φορολογικών ελαφρύνσεων και πολεοδομικών κινήτρων, θα δημιουργήσει ένα κλίμα εμπιστοσύνης, με αποτέλεσμα την προσέλκυση μεγάλων και ξένων επενδύσεων που είναι και η λύση για επανεκκίνηση της οικονομίας.
